ZESPÓŁ ASPERGERA - czym jest, objawy, jak wspomóc terapię?

Czym jest zespół Aspergera?

Zespół Aspergera (ZA, ang. Asperger’s Syndrome) to jedno z zaburzeń neurorozwojowych należące do tzw. zaburzeń ze spektrum autyzmu. Często określa się go mianem „łagodnego autyzmu” lub „autyzmu wysoko funkcjonującego”. Stwierdzany jest najczęściej u dzieci, które ukończyły 5. rok życia, choć diagnoza może być postawiona znaczne później- u nastolatków, a nawet u osób dorosłych. Według klasyfikacji WHO zespół Aspergera zaliczany jest do całościowych zaburzeń rozwoju, wśród których wymienia się także autyzm dziecięcy i atypowy, zespół Retta i zespół Hellera. Uważa się, że ZA częściej dotyczy chłopców niż dziewczynek- stosunek jego występowania wynosi 4:1.

Potrzebujesz więcej informacji jak wspomóc terapię zespołu Aspergera?
Zapraszamy do kontaktu: 32 630 40 10

Przyczyn powstawania zespołu Aspergera może być wiele. Mimo iż nie określono jednego konkretnego powodu rozwoju zaburzenia, to wyszczególniono potencjalne grupy czynników mogących predysponować do jego powstawania. Wśród nich wymienia się:

• cz. genetyczne- szanse na rozwój są wyższe u dzieci, których krewni wykazują cechy zespołu Aspergera;
• cz. biologiczne- np. uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, infekcje mózgu;
• cz. środowiskowe- w tym czynniki zewnętrzne negatywnie wpływające na rozwój płodu oraz uszkodzenia okołoporodowe, a także m.in.: zaawansowany wiek ojca (po 40 r.ż.), nasilona reakcja poszczepienna, toksoplazmoza.

Do diagnostyki ZA używa się najczęściej klasyfikacji ICD-10 (oznaczenie: F84.5) lub DSM-V, z czego ta druga nie wyróżnia zespołu Aspergera jako osobnej jednostki, a traktuje go jako jedną ze składowych ogólnie pojętych „zaburzeń ze spektrum autyzmu”.

Jakie są objawy zespołu Aspergera?

Zaburzenia stwierdzane w przebiegu zespołu Aspergera dotyczą głównie trzech obszarów: relacji społecznych, komunikacji oraz powtarzalności zachowań.

Relacje społeczne.

Istotą ZA są trudności w kontaktach z innymi osobami, a dokładniej w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji międzyludzkich. Dzieci często nie próbują integrować się z rówieśnikami, a jeśli już to robią, to odbywa się to w sposób nieudolny. Z tego powodu postrzega się je jako „dziwne” lub „niewychowane”. Mają trudności z rozumieniem stosunków międzyludzkich i interpretacją cudzych zachowań. Nie rozumieją i nie przestrzegają norm społecznych, nie odróżniają tego, co wypada, a czego nie. Osoby z ZA często są aż nadto bezpośrednie i szczere, nie potrafią wyczuć, co może zostać odebrane jako niestosowne lub niegrzeczne w stosunku do innych, ponieważ nie posiadają empatii.

To powoduje, że najczęściej są samotne i nie mają szerokiego grona przyjaciół, co z kolei skutkuje niską samooceną. Co więcej, osoby z zespołem Aspergera są nadmiernie przywiązane do regulaminów i drobiazgowo przestrzegają wszelkich zasad, często wymagają tego także od innych. Mają problemy z przystosowaniem się do nowej sytuacji, łatwo się frustrują i wpadają w złość. Bywają agresywne w stosunku do siebie lub innych osób.

Komunikacja.

U dzieci rozwój mowy przebiega z reguły prawidłowo i w tym zakresie nie stwierdza się żadnych istotnych opóźnień. Dzieci z ZA mają bogate słownictwo i często posługują się naukowym, fachowym nazewnictwem. Używają przy tym niewłaściwej intonacji i wysokości głosu lub przyjmują monotonny ton wypowiedzi. Są także skłonne do tworzenia neologizmów i używania echolalii, czyli powtarzania zasłyszanych słów, fragmentów lub całych zdań. Mają trudności z prawidłowym rozumieniem znaczenia słów, dosłownie traktują przenośnie i przysłowia, nie odczytują ironii i nie rozumieją żartów. Nie potrafią także odczytać mowy ciała rozmówcy, nie utrzymują kontaktu wzrokowego, a ich gestykulacja i mimika twarzy bywa nieadekwatna do sytuacji.  

Powtarzalność zachowań.

Osoby z zespołem Aspergera charakteryzują się zamiłowaniem do stałych, rutynowych czynności. Często mają uporządkowany plan dnia, co daje im poczucie bezpieczeństwa i stabilności. Może przejawiać się to także w układaniu różnych przedmiotów w ściśle określony sposób, a każde odstępstwo od normy skutkuje pojawieniem się niepokoju. Osoby z ZA z reguły mają bardzo ograniczone aktywności i zainteresowania, a fascynujące je tematy są dla nich całkowicie pochłaniające. Najczęściej interesują się naukami ścisłymi ( np. matematyka czy informatyka), w których nierzadko stają się specjalistami.

Inne objawy.

U dzieci z zespołem Aspergera najczęściej stwierdza się zaburzenia koordynacji ruchowej oraz równowagi, dlatego zajęcia ruchowe sprawiają im problem. Towarzyszy temu z reguły niższa sprawność manualna, co manifestuje się np. problemami z pisaniem czy rysowaniem. U tych osób słabsza jest także zdolność koncentracji- u większości dzieci stwierdza się współistniejący zespół deficytu uwagi. Co więcej, osoby z ZA charakteryzuje nadwrażliwość na bodźce, takie jak dźwięk, dotyk, światło czy zapach. To powoduje szereg dodatkowych objawów, np. unikanie obcego dotyku, niechęć do noszenia niektórych ubrań z powodu materiału czy przyszytych metek, wybiórcza dieta, zatykanie uszu przy niektórych dźwiękach. Zmienione może być także odczuwanie bólu- występuje zarówno nadwrażliwość, jak i zmniejszone jego odczuwanie.

Przeczytaj także: Demencja - ogólnoświatowy kryzys zdrowotny

Jak wspomóc terapię osób z zespołem Aspergera?

Doskonałą metodą wspomagającą terapię w zespole Aspergera jest tlenoterapia hiperbaryczna (HBOT). Powoduje ona nasilenie procesów angiogenezy, a tym samym poprawia ukrwienie i dotlenienie wszystkich tkanek w organizmie, w tym także komórek nerwowych. Ożywiają się komórki niedotlenione, co pobudza je do pracy i przyczynia się do sprawniejszego funkcjonowania mózgu. Ponadto tworzą się nowe neurony, a uszkodzone szybciej się odbudowują, co jest niezmiernie istotne dla poprawy funkcjonowania osób z zespołem Aspergera i łagodzeniu jego objawów.

Pod wpływem zwiększonego ciśnienia panującego w komorze hiperbarycznej tlenem wysyca się nie tylko krew, ale także osocze, limfa i płyn mózgowo-rdzeniowy, co pozwala na przyspieszenie procesów regeneracyjnych i detoksykacyjnych. Organizm oczyszcza się z toksyn i metali ciężkich, które obciążają kształtujący się układ nerwowy dziecka i mogą skutkować zaburzeniem jego prawidłowego rozwoju. Co więcej, zabiegi tlenoterapii hiperbarycznej powodują aż ośmiokrotne zwiększenie ilości komórek macierzystych w ustroju, co dodatkowo przyspiesza procesy regeneracyjne i naprawcze w organizmie. Zmniejszają się także stany zapalne, które często towarzyszom dzieciom z zespołem Aspergera, autyzmem czy ADHD. Dotyczą one najczęściej nabłonka jelit oraz ośrodkowego układu nerwowego, co przyczynia się do nasilenia objawów chorobowych. HBOT redukuje zapalenia, a także zmniejsza poziom stresu oksydacyjnego, dzięki czemu chroni komórki przed ich przedwczesną degradacją. Tlenoterapia hiperbaryczna podnosi sprawność układu immunologicznego, przeciwdziałając zakażeniom bakteryjnym, wirusowym i grzybiczym, co dodatkowo pomaga zmniejszyć nasilenie objawów chorobowych występujących w przebiegu całościowych zaburzeń rozwoju.

Pod wpływem tlenoterapii hiperbarycznej poprawie ulegają funkcje poznawcze i językowe, wzrasta zdolność komunikacji i polepsza się funkcjonowanie społeczne osób z zespołem Aspergera. Ponadto ograniczona zostaje nadpobudliwość psychoruchowa i drażliwość, poprawia się uważność i koncentracja, a także wzrasta poziom samokontroli. Polepsza się także apetyt oraz jakość snu. Zmniejszeniu ulegają stany zapalne w organizmie, co pozwala na ograniczenie dolegliwości somatycznych i tym samym poprawę samopoczucia Pacjentów z zespołem Aspergera, co z kolei bezpośrednio przyczynia się do podniesienia ich jakości życia i ogólnego dobrostanu. 

Dowiedz się więcej: Komora Hiperbaryczna