GRZYBICA JELIT – przyczyny, objawy, leczenie

Grzybica przewodu pokarmowego, czyli kandydoza, to schorzenie coraz powszechniejsze, lecz wciąż trudne do trafnego rozpoznania. Przyczyną są różnorodne nieswoiste objawy grzybicy, które mogą wskazywać na wiele innych schorzeń układu trawiennego, co stanowi istotny problem diagnostyczny.

Powszechnie wiadomo, że ludzki układ pokarmowy zasiedlają liczne „dobre bakterie”, które tworzą tzw. mikroflorę. Jednak nie tylko one są jedynymi mikroorganizmami bytującymi w jelitach. U większości populacji fizjologicznie występują tam także grzyby z rodziny Candida. Należy do niej około 200 gatunków drożdżaków, z których tylko kilkanaście uznaje się za chorobotwórcze. Zasiedlają błony śluzowe układu pokarmowego (głównie jamę ustną i jelita), ale także powierzchnię skóry oraz pochwę. Nie stanowią one zagrożenia, dopóki nie ulegają przerostowi – wtedy stają się pasożytem, który w konsekwencji może doprowadzić do powstawania różnych patologii i chorób, nie tylko w obrębie układu trawiennego.

Potrzebujesz więcej informacji jak wyleczyć grzybicę jelit?
Zapraszamy do kontaktu: 32 630 40 10

Jakie są przyczyny grzybicy jelit?

Do zachwiania równowagi mikroflory jelitowej może przyczyniać się wiele czynników. Jednym z nich jest nieprawidłowa dieta obfitująca w cukry proste. Jest to problem na skalę światową, a dodatek cukru czy innego słodzika można spotkać w ogromnej większości produktów znajdujących się na sklepowych półkach. Dlatego też kandydoza zbiera coraz większe żniwo u coraz młodszych osób. Cukier jest bowiem podstawowym składnikiem odżywczym potrzebnym do rozwoju drożdżaków, w tym również Candidy. Są to nie tylko słodycze, słodziki, wyroby cukiernicze, ale także węglowodany, takie jak mąka, biały ryż, makarony, a nawet kasza. Źródłem cukrów są również owoce, takie jak np. winogrona, banany, mango, figi. Rozrostowi drożdżaków sprzyjają także produkty wysokoprzetworzone (często zawierają duże ilości cukrów, konserwantów i barwników), tłuszcze nasycone oraz przetwory mleczne.

Kolejnym powodem nadmiernego rozrostu grzybów jest powszechna antybiotykoterapia. Obecnie stosuje się antybiotyki niemal na każdą infekcję, nawet wirusową, a także profilaktycznie – żeby zapobiec ewentualnemu zakażeniu. To nadużywanie leków doprowadziło nie tylko do wykształcenia się szczepów bakterii opornych na antybiotyki, ale także do poważnego zachwiania mikroflory przewodu pokarmowego i rozrostu drożdżaków. Dzieje się tak, ponieważ unicestwiają one nie tylko patogenne bakterie, ale także te pożyteczne, co prowadzi do zaburzenia fizjologicznej flory jelitowej i daje możliwość niekontrolowanego wzrostu grzybów.Nie bez znaczenia są również antybiotyki, które trafiają do naszego organizmu w sposób pośredni, czyli wraz ze spożytym pokarmem, głównie mięsem. Rosnąca konsumpcja produktów mięsnych powoduje, że zwierzęta hodowlane faszerowane są antybiotykami, aby zapewnić im szybszy wzrost i zapobiec ewentualnym chorobom.Innymi lekami, które również sprzyjają rozwojowi Candidy są sterydy, cytostatyki, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), doustne środki antykoncepcyjne oraz farmaceutyki wpływające na obniżenie kwasowości soku żołądkowego.

Również styl życia determinuje ryzyko wystąpienia kandydozy. Przewlekły stres, brak aktywności fizycznej, zaburzenia odżywiania, niedobory witamin oraz makro- i mikroelementów, brak snu– wszystko to przyczynia się do osłabienia układu immunologicznego, który nie jest w stanie efektywnie zwalczać przerośniętego grzyba. Czynnikiem predysponującym jest również podeszły wiek, co również wiąże się ze słabszym systemem obronnym organizmu, większą ilością przyjmowanych leków, a także chorobami współistniejącymi. Schorzenia, które mogą przyczyniać się do powstawania grzybic przewodu pokarmowego to m.in. cukrzyca, toczeń rumieniowaty, astma, choroby nowotworowe (oraz ich leczenie – radioterapia, chemioterapia), choroby hematologiczne i endokrynologiczne oraz AIDS. 

Przeczytaj także: Najczęstsze objawy boreliozy

Jak się objawia i czym grozi grzybica jelit?

Grzybica jelit objawia się najczęściej bólami brzucha, wzdęciami, nudnościami, wodnistymi biegunkami występującymi na przemian z zaparciami, słyszalnymi bulgotaniami i przelewaniem w jamie brzusznej, a także dużą ilością śluzu w stolcu. Czasem towarzyszą temu także objawy żołądkowe, takie jak zgaga, refluks, odbijanie. Chorzy często skarżą się również na brak apetytu, ciągłe zmęczenie, powtarzające się stany podgorączkowe lub gorączkę, spadek masy ciała, krwawienia z przewodu pokarmowego oraz swędzenie okolic odbytu. Objawem, który może wskazywać na kandydozę jest również zwiększony apetyt na produkty zawierające cukier. 

Grzybice mogą doprowadzić do powstawania szeregu patologii w obrębie jelit, takich jak np. zespół jelita drażliwego, żylaki odbytu, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zespół nieszczelnego jelita. Grzyby, w sytuacji zachwiania mikroflory z towarzyszącym uszkodzeniem bariery jelitowej i osłabionym układem odpornościowym, potrafią szybko się rozrastać i przenosić na inne narządy. Stąd szereg różnorodnych pozajelitowych objawów, które również mogą wskazywać na kandydozę. Są to m.in. trądzik, grzybica jamy ustnej i gardła, egzema, atopowe zapalenie skóry, zespół przewlekłego zmęczenia, chroniczne stany zapalne zatok, przewlekły katar, nawracające zapalenia uszu, stany zapalne pochwy, pęcherza moczowego i prostaty. Pojawiają się także alergie i nietolerancje pokarmowe, zwłaszcza na gluten i laktozę. Co więcej, toksyny wydzielane przez drożdżaki przenikają do krwi, oddziałując na różne narządy w organizmie, zwłaszcza na ośrodkowy układ nerwowy. Wywołują m.in.bóle głowy, zaburzenia koncentracji, bezsenność, stany depresyjne i lękowe.

Prawidłowa mikroflora jelitowa odpowiedzialna jest również za sprawnie funkcjonujący układ obronny organizmu. Coraz częściej mówi się, że to jelita warunkują nasze zdrowie, są „drugim mózgiem”. Zachwianie tej równowagi prowadzi do upośledzenia odporności, co z kolei sprawia, że organizm jest bardziej podatny na infekcje, w tym także grzybicze. Sprzyja temu również fakt, iż zagrzybione i nieprawidłowo funkcjonujące jelita nie wchłaniają witamin, mikroelementów i składników odżywczych dostarczanych z pożywieniem, co prowadzi do powstawania niedoborów i jeszcze większego upośledzenia odporności. To z kolei może skutkować powstawaniem chorób nowotworowych.

Istnieje pojęcie tzw. błędnego koła zakażeń grzybiczych, które wzięło się z faktu, że zaniedbana lub nieprawidłowo leczona kandydoza łatwo się rozprzestrzenia i atakuje kolejne układy i narządy. Grzybica jelit może zająć odbyt i skórę wokół niego, co stwarza realne zagrożenie dla kobiet, u których budowa anatomiczna sprzyja przeniesieniu zakażenia w okolice pochwy, a stamtąd do układu moczowego, powodując infekcje.

Jak można wyleczyć kandydozę jelit?

W leczeniu grzybicy najważniejszą rolę będzie pełnić prawidłowy sposób odżywiania, czyli dieta, która ma za zadanie pozbawić grzyba paliwa, dzięki któremu może się rozrastać i atakować coraz więcej narządów. Bez zmiany sposobu żywienia nie ma szans na pokonanie Candidy. Podstawą tej diety jest ograniczenie cukru – zarówno słodzików, jak i słodkich owoców i węglowodanów. Należy zrezygnować z produktów mlecznych, w tym również z serów pleśniowych, które są śluzotwórcze, podobnie jak cukier. Wyeliminować trzeba żywność wędzoną, słodzone napoje, białą mąkę, kawę i czarną herbatę oraz alkohol. Wdrożyć należy produkty pełnoziarniste,ziołowe napary, mięso czerwone zamienić na drób i ryby, a owoce z dużą zawartością fruktozy zastąpić takimi jak np. grejpfrut, cytryna, granat, awokado. Do potraw można używać ziaren, nasion i orzechów, a także dobrej jakości oliwy z oliwek. Ważne jest także stosowanie odpowiednich przypraw, które wspomogą walkę z grzybem. Są to przede wszystkim: oregano, kurkuma, gałka muszkatołowa, tymianek, rozmaryn, curry. Należy również zaznaczyć, że ogromną rolę w walce z kandydozą ma równowaga kwasowo-zasadowa. Grzybom sprzyja środowisko kwaśne, toteż do jadłospisu należy włączyć produkty zasadowe, takie jak kasza jaglana, warzywa, kiszonki.

Drugą najważniejszą rzeczą jest odbudowa prawidłowej mikroflory jelitowej, co wspomagane jest stosowaniem probiotyków.Bakterie w nich zawarte mają za zadanie uszczelnienie jelit i tym samym przeciwdziałanie przedostawania się grzybów, toksyn i innych patogenów do krwi. Należy tu wymienić przede wszystkim bakterie Lactobacillus (m.in. L. helveticus, L. reuteri), Bifidobacterium, Bacteroidetes. Pozytywnie na układ pokarmowy działa także grzyb Saccharomyces boulardii, który wspomaga regenerację jelit i utrzymanie prawidłowej mikroflory; ma także działanie przeciwbiegunkowe.              

Trzeba pamiętać o stosowaniu suplementów, które pomogą nam odbudować odporność i zwalczyć Candidę. Do takich zalicza się np. OPC – wyciąg z otoczki pestki winogrona, który usprawnia procesy immunologiczne. Wyciąg z pestek grejpfruta natomiast niszczy drożdżaki, podobnie jak olejek z oregano. Inne suplementy wspomagające walkę z kandydozą to: laktoferyna, kwas kaprylowy, srebro koloidalne, aloes, kwas masłowy.

Należy pamiętać o uzupełnianiu witaminy C, która ma nieoceniony wpływ na budowanie prawidłowej odpowiedzi obronnej organizmu. Ponieważ, jak wspomniano wcześniej, choroba może skutecznie utrudniać wchłanianie się witamin i mikroelementów przyjmowanych wraz z pożywieniem, dlatego warto rozważyć dożylne podanie witaminy C, która wówczas ma największe szanse na przyswojenie się. Ważna jest także dbałość o prawidłowy poziom w organizmie witaminy A, K2 i witamin z grupy B, a także mikro- i makroelementów takich jak potas, sód, chlor i siarka. 

Przeczytaj więcej o wlewach dożylnych z witaminą C: Wlewy dożylne witamina C