KADM - silnie toksyczny pierwiastek

Kadm jest metalem, który w niewielkim stopniu występuje w skorupie ziemskiej, stanowiąc zaledwie 0,00005% jej zawartości. Mimo to jest on jednym z głównych pierwiastków zanieczyszczających środowisko naturalne. Nawet niewielkie jego ilości mają toksyczne działanie i stanowią zagrożenie zarówno dla przyrody, jak i zdrowia i życia człowieka. 

Chcesz sprawdzić czy jesteś obciążony Kadmem?
Zapraszamy do kontaktu: 32 630 40 10

Czym jest kadm i jakie są jego źródła?

Kadm jest metalem, który w niewielkim stopniu występuje w skorupie ziemskiej, stanowiąc zaledwie 0,00005% jej zawartości. Mimo to jest on jednym z głównych pierwiastków zanieczyszczających środowisko naturalne. Nawet niewielkie jego ilości mają toksyczne działanie i stanowią zagrożenie zarówno dla przyrody, jak i zdrowia i życia człowieka. Co istotne, kadm charakteryzuje się długim okresem półtrwania i nie ulega degradacji, co powoduje, że pozostaje w ciągłym obiegu i z łatwością może kumulować się w tkankach wszystkich organizmów żywych.

Przeczytaj także: Wpływ rtęci na organizm

Kadm dostaje się do ekosystemu głównie za sprawą urbanizacji, postępującego uprzemysłowienia i rozwoju cywilizacyjnego. Wykorzystywany jest m.in. do produkcji barwników, tworzyw sztucznych, baterii alkalicznych, fluorescencyjnych farb i sztucznych ogni. Jest także powszechnie stosowany w rolnictwie jako składnik nawozów sztucznych (np. fosforanowych). Źródłem kadmu są także zjawiska naturalne, takie jak emisje wulkaniczne, erozja skał oraz pożary lasów. Występuje w minerałach rud cynku, miedzi i ołowiu, a także w paliwach kopalnych, których wydobycie i spalanie powoduje uwolnienie znacznych ilości kadmu do atmosfery, skąd przedostaje się on do gleby oraz wody. W środowisku wodnym kadm gromadzi się w osadzie dennym, a także w roślinności wodnej i rybach. Jego biodostępność zależy od pH cieczy- odczyn kwaśny wpływa na występowanie bardziej toksycznych postaci, które są łatwo przyswajane przez żywe organizmy. 

W jakich produktach znajduje się kadm?

Dopuszczalna i uznana za bezpieczną dobowa dawka kadmu u osób dorosłych wynosi 60-70mg. Ilość zgromadzonego w roślinach kadmu jest silnie uzależniona od stopnia skażenia terenu (gleby, wody i powietrza), z którego pochodzą. Pierwiastek ten z łatwością przedostaje się wraz z wodą do roślin- zwłaszcza do ich korzeni, choć pewna jego ilość obecna jest także w liściach. Dlatego też największym źródłem tego pierwiastka w diecie są warzywa korzeniowe, wśród których przodują ziemniaki. Natomiast w przypadku małych dzieci głównym dostawcą kadmu jest marchew. Duże stężenia obserwuje się także w roślinach zbożowych, ryżu i grzybach. Istotnym źródłem są również ryby, skorupiaki, mięczaki, ostrygi oraz podroby- zwłaszcza wątróbka i nerki. Znaczne ilości kadmu obecne są również w liściach sałaty, szpinaku, tytoniu, a także w orzeszkach ziemnych i nasionach. Wolne od zanieczyszczenia nie pozostają rośliny lecznicze i zioła, spożywane jako napary, herbaty i syropy.

Sprawdź: 5 sposobów na bezsenność

Jaki wpływ na organizm ma kadm?

Jak wspomniano wcześniej, kadm odznacza się bardzo długim okresem półtrwania, który u ludzi ocenia się na około 10-30 lat. Jest on wydalany z organizmu w bardzo ograniczonym stopniu (głównie wraz z moczem, kałem i częściowo z żółcią), dlatego też jego kumulacja może doprowadzić do rozwoju poważnych schorzeń. Kadm dostaje się do organizmu trzema drogami– poprzez układ oddechowy, pokarmowy oraz – w ograniczonym stopniu- przez skórę. Drogą oddechową pierwiastek wchłania się głównie u osób zawodowo narażonych na opary i aerozole zawierające związki kadmu. Wdychanie go wywołuje zapalenie gardła i krtani, a także rozedmę, obrzęk i zapalenie płuc. Palenie papierosów również jest jednym z najważniejszych źródeł dostarczających kadm do płuc, gdzie jest częściowo zatrzymywany i akumulowany, natomiast większość wdychanego metalu wchłania się do krwiobiegu i jest rozprowadzana po całym organizmie. Szacuje się, że jeden papieros dostarcza do płuc około 0,1-0,2mg pierwiastka, a nałogowe palenie skutkuje aż 45 razy wyższym stężeniem kadmu we krwi w porównaniu z osobami niepalącymi.  

Poza narażeniem zawodowym na opary, głównym źródłem kadmu w organizmie jest spożywana żywność. Stopień jego wchłaniania w przewodzie pokarmowym uzależniony jest od kilku czynników, takich jak: płeć (kobiety prawdopodobnie mają większe tendencje do kumulowania metalu w narządach), wiek (młodsze osoby łatwiej przyswajają kadm) oraz zawartość żelaza, wapnia, magnezu, selenu, miedzi i cynku w pożywieniu- brak tych pierwiastków powoduje wzrost wchłaniania kadmu w jelicie oraz przyczynia się do jego kumulacji we wnętrzu komórek. Wysokie stężenie pierwiastka w spożytym pokarmie skutkuje odkładaniem się go w wątrobie, natomiast ekspozycja na metal przez dłuższy czas w mniejszych ilościach powoduje jego kumulację w nerkach.

Kadm z łatwością gromadzi się także w kościach i jądrach. To właśnie te narządy są w największym stopniu narażone na szkodliwe działanie kadmu, który wykazuje wysoki poziom toksyczności nawet przy niewielkich stężeniach. Zaburza funkcjonowanie nerek i wątroby, negatywnie wpływa także na funkcje rozrodcze. Upośledza pracę prostaty i jąder powodując martwicę kanalików nasiennych, co z kolei wpływa na zahamowanie procesu spermatogenezy oraz produkcji testosteronu, przyczyniając się do rozwoju bezpłodności u mężczyzn.

Ponadto kadm może być przyczyną deformacji kostnych. Zaburzenie metabolizmu niektórych pierwiastków, a także upośledzenie syntezy witaminy D3 oraz zahamowanie wchłaniania wapnia w jelitach wywołane obecnością kadmu, przyczynia się do demineralizacji kości i rozwoju osteoporozy, co zwiększa ryzyko złamań, zwłaszcza u kobiet po menopauzie oraz u dzieci.

Ostre zatrucia kadmem dają objawy po upływie około 24 godzin i najczęściej są wynikiem narażenia zawodowego na opary. Są to najczęściej: podwyższona temperatura ciała, płytki oddech, ogólne osłabienie, kaszel, pieczenie w klatce piersiowej, dreszcze, bóle i zawroty głowy. Czasem towarzyszy temu obrzęk i zapalenie płuc, a w skrajnych przypadkach także niewydolność oddechowa i zgon. Jak podaje literatura, zawodowe narażenie na kadm wpływa na zwiększenie śmiertelności na skutek nienowotworowych chorób układu oddechowego.

Zatrucia przewlekłe natomiast, będące efektem długotrwałej ekspozycji na niewielkie ilości kadmu, często przez dłuższy czas nie dają objawów, które zaczynają się pojawiać dopiero po około 12 miesiącach. Są to najczęściej: suchość w jamie ustnej, brak apetytu, metaliczny posmak w ustach, charakterystyczne żółte zabarwienie u nasady zębów. W badaniach moczu obserwuje się obecność białka, natomiast we krwi podwyższone wartości kreatyniny, niedokrwistość oraz zwiększoną ilość eozynofili. W miarę upływu czasu pojawiają się uszkodzenia narządów, w których kadm najłatwiej się kumuluje. 

Kadm wpływa także na układ sercowo-naczyniowy. Uszkadza śródbłonek oraz mięśnie gładkie naczyń przyczyniając się do powstawania zmian miażdżycowych, zwłaszcza w naczyniach obwodowych. Ponadto osłabia kurczliwość mięśnia sercowego, zmniejszając tym samym pojemność wyrzutową i minutową serca. Ma również związek z powstawaniem nadciśnienia tętniczego, co może przyczyniać się do rozwoju retinopatii nadciśnieniowej. W obrębie narządu wzroku może powodować także zapalenie spojówki i rogówki oraz zmiany w soczewce oka. Kadm stanowi zagrożenie także dla kobiet w ciąży i ich nienarodzonych dzieci. Może być przyczyną porodu przedwczesnego lub wewnątrzmacicznej dystrofii. Łożysko chroni płód przed oddziaływaniem kadmu, jednak nie całkowicie. Kumulacja tego pierwiastka może powodować powstawanie wad wrodzonych u dzieci, takich jak rozszczep wargi i podniebienia.

Kadm zmienia również odpowiedź immunologiczną organizmu, wpływając na odporność humoralną i komórkową. Wiąże się to z powstawaniem stanów zapalnych, alergii oraz nowotworów. Nie ma wątpliwości co do kancerogennego działania kadmu na organizm ludzki. Jest to spowodowane m.in. wywołaniem stresu oksydacyjnego przy jednoczesnym upośledzeniem działania enzymów przeciwutleniających. W połączeniu z umiejętnością hamowania procesów naprawczych DNA, kadm stanowi poważny czynnik prowadzący do rozwoju zmian nowotworowych. Najczęściej wiąże się go z zachorowalnością na raka prostaty, płuc, nerki, jądra, trzustki i piersi.

Jak sprawdzić, czy jestem obciążony/a kadmem?

W NZOZ Vitalea do sprawdzenia obciążenia metalami ciężkimi oraz ich usuwania z organizmu wykorzystuje się aparaty MORA. Są to urządzenia do biorezonansu komórkowego, których działanie opiera się na zasadach biofizyki i fizyki kwantowej. Jest to bardzo szybka i skuteczna metoda diagnostyczno-terapeutyczna, która umożliwia wykrycie aż 44 metali ciężkich w ustroju, m.in. kadmu, rtęci, aluminium, ołowiu, arsenu, cezu, kobaltu, niklu, a także miedzi, cynku, cyny i żelaza. Test obciążeń polega na badaniu odpowiedzi organizmu sprawdzanej na zakończeniach meridian, które rozmieszczone są na palcach rąk i stóp. Wyniki testu znane są od razu, a samo badanie jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. To sprawia, że jest to idealna metoda diagnostyczno-terapeutyczna, która z powodzeniem stosowana jest nawet u małych dzieci.

Dowiedz się więcej: Biorezonans komórkowy